Honolulu State Fair; Calgary Stampede
Tekst: Lauran Wijffels
Foto's: Lauran Wijffels
De volgende dag is het tegen de middag alweer bijna 40 graden. Verliefde Japanse stelletjes die van hun werkgevers een huwelijksreis naar Hawaii aangeboden hebben gekregen, flaneren richting Aloha Stadium. Daar staat de jaarlijkse staatskermis van Honolulu opgesteld. In circusachtige tenten worden shows opgevoerd en decoratieve bloemenexposities gehouden. Het stadion, gelegen tussen Highway 99 en de Highway 1, ligt ook vlak bij marinehaven Pearl Harbour. Die zorgt voor weer een andere categorie bezoekers aan de kermis.
In 2000 werd van 25 mei tot 17 juni de vijftigste editie van de Hawaii State Fair gehouden. Dat doen ze in Honolulu volgens traditie op vier achtereenvolgende weekeinden, te beginnen op vrijdag van 18.00 tot 24.00 uur en voorts op zaterdag en zondag van 12.00 tot 24.00 uur. De overige dagen is de kermis gesloten. Elke Amerikaanse staatskermis heeft zo zijn eigen karakter. Omdat bloemen Hawaiiaans exportproduct nummer 1 zijn, bepalen zij voor een groot deel de kermissfeer.
Op een terrein om en in het stadion zijn tientallen vermakelijkheden opgebouwd, de onoverdekte zweefmolen Yo Yo letterlijk als ventilerend middelpunt. Jong en oud verdringt zich. Om mee te mogen moeten aan centrale kassa’s penningen gekocht worden. Op vrijdag zijn die doorgaans iets goedkoper dan op andere dagen.
De meeste attracties behoren toe aan een en dezelfde firma. Zo heeft de Amerikaanse ‘midwaycompany’ Reithoffer Shows meer dan honderd zaken in bezit, waaronder de Yo Yo, die – volgens berichten uit de Duitse vakpers – gebouwd zou zijn naar het model van de Hollandse kettingzweef Satelliet van attractiebouwer De Boer uit Nijmegen. Hoe dan ook, de Yo Yo doet in hartje Honolulu goede dienst bij temperaturen die inmiddels tussen de 40 en 50 graden schommelen.
De hypocrisie van de Amerikaanse samenleving komt op de Hawaiiaanse kermis goed tot uitdrukking. Omdat alcohol innemen in het openbaar verboden is, drinken toeristen en andere passanten bier uit een blikje of fles met de bruine papieren winkelzak er nog omheen. Daarentegen dagdromen bosjes rugzakjongeren na hun dorst-lesser in The Blue Water Cafe aan de Kuhio Avenue, de Kalverstraat van Honolulu, loom over de kermis na hun ‘pakalolo’, een marihuana-stickie, dat ogenschijnlijk overal vrij verkrijgbaar is.
Het kermispubliek in Honolulu is een smeltkroes van groeperingen, die door nijvere ‘pedicaps’, fietstaxi’s, vanaf hun standplaats aan Kuhio Avenue naar het Aloha Stadium vervoerd worden. Kortgeknipte mariniers die met een maandloon in Pearl Harbour aan wal zijn gegaan, bezoeken eerst de fair en pikken vervolgens een prostituee op nabij Kaiulani Avenue. Zij zijn ook niet geinteresseerd in de hula-dansjes van de lokale jeugd op de podia in de circustent.
De ballonbeestjes buigende clown veegt het parelende zweet van zijn witte voorhoofd. De Zipper, het reuzenrad met zijn draaiende bakken, de popcorn-candyapples-verkoop, de roetsj- en loopingbaan, Sky-ride en de quasi-antieke carrousel draaien onder de verzengende zon taai hun rondjes op steenworp afstand van het Waikiki-beach waar zonneaanbidders liggen te bakken in het hete zand. Misschien dat de verwende vakantievierders later op de avond, na hun diner in het Royal Hawaiian of Princess Kaiulani Hotel, afzakken naar de funfair, die – zoals archieven aangeven – voor het eerst in de USA in 1644 in New Haven in Connecticut gehouden werd. Iets minder dan een kwart eeuw nadat pelgrims voet aan land zetten in Plymouth Rock in het naburige Massachusetts.
Verliefde Japanse stelletjes fotograferen elkaar massaal bij ondergaande zon op Waikiki-beach, die feloranje wegzinkt in de zwarte Pacific. De foto is voor hun werkgevers het ultieme bewijs van een buitengemeen geslaagde huwelijksreis…
Calgary
Wat de kermis eind juli is voor Tilburg, dat is de Stampede begin juli voor de Canadese provinciestad Calgary. Negen dagen lang bruist het Stampede Park, een vast evenemententerrein tussen de 14th Avenue, het overdekte, rijzadelvormige stadion Saddledome, het rodeo-parcours nabij de Grandstand en de Elbow River, van ongekend feestplezier. Rodeo- en huifkarwedstrijden, een agrarische vee- en tuinbouwshow, muziekpaviljoens en een hele grote kermis vermaken honderdduizenden Canadezen. De kermis, The Stampede Midway, heet daarbij de grootste plezierverschaffer te zijn. Alle traditionele en moderne kermisattracties staan in een grote ovale cirkel opgesteld en zijn vanuit een vaste kabelbaan uitstekend te bekijken.
Journaliste Grady Semmens schreef in 2000 in The Calgary Herald: ‘Noord-Amerika’s grootste menselijke katapult, de Slingshot, is dit jaar present. Ga rustig zitten, relax en gil voor je leven als ie je 70 meter de lucht in schiet in minder dan twee seconden. De grote broer van de Ejection Seat van vorig jaar is de nieuwste verschijning op onze kermis en garandeert een bloedstollende en maag-omwoelende ervaring.’
Ons bezoek op de openingsdag is in een stralend zomerzonnetje meteen bingo. Opvallend zijn bij een van de entree’s gokstalletjes waar je loten kunt kopen waarmee complete woonhuizen te winnen zijn. Die worden links en rechts geflankeerd door kraampjes met de meest uiteenlopende hartige lekkernijen: corndogs, popcorn, mini-doughnuts, barbecued beef(ribbettes), cowboybeans, grill-burgers, pancakes…
Voor de Rodeo Infield bevindt zich de Grandstand, een podium van waaraf de dagelijkse huifkarraces te volgen zijn, maar waar ook artiesten optreden. Voor namen die de Nederlandse toerist niets zeggen, breken ze op de Stampede de tent af. Rockband Loverboy herinneren we ons nog wel van het hitje 'Take Me To The Top', maar wie zijn Big Wreck, Bif Naked, Serial Joe, Rascalz of Beverley Mahood? Duizenden Canadezen vlijen zich op de grasmat, al dan niet een milkshake-beker aan de kin, om te luisteren naar het vocale en muzikale gedoe.
Opvallend op de kermis is dat alle personeel gekleed gaat als stoere cowboy of sexy cowgirl, inclusief sheriffhoed, blue jeans, suede vesten, Alberta-boots, met of zonder sporen, en andere westernkledij. Vele attracties behoren toe aan een en dezelfde company; West Coast Amusements is ruimschoots vertegenwoordigd. Een achtbaan, valtoren, opblaasbare Titanic, etagespookhuis, armetierige autoscooter waarbij de penningen nog met de hand opgehaald moeten worden, Enterprise, Evolution en andere draaiers doen voortreffelijk zaken.
Coupons hiervoor kunnen al vanaf half juni gekocht worden in alle Safeway-winkels. Bij een strip van 50 coupons zit een vrijkaart voor de Skyride-kabelbaan. Veel exploitanten draaien hardrock waardoor vooral de snelle attracties nog sneller ogen. Aan de rand van een oude calypso headbangden wij de knalharde nummers ‘Back To Shalla-Bal’ en het zo toepasselijke ‘Ride’ van gitaarvriend Joe Satriani integraal mee.
Natuurlijk draait alles tijdens de Stampede om de rodeo. Stoere horsemensen bestijgen geknevelde stieren en paarden en worden losgelaten in een arena. Het beest maakt de wildste bokkesprongen, maar de berijder houdt stand. Onder luid gejuich en geschreeuw, niet op de laatste plaats van een opjuinende commentator achter de microfoon, danst de cowboy met de viervoeter door het stof. Totdat een onvermoede beweging een al dan niet pijnlijk eind maakt aan de rit.
Urenlang gaat het feest door, de ene na de andere berijder draaft op. Maar als buitenlandse buitenstaander heb je het na een keer of tien toch echt wel gezien en kun je - alle heisa rondom je ten spijt - een geeuw soms niet onderdrukken.
Terug naar de kermis! ‘Back To Shalla-Bal’.
Foto's Honolulu
De ferris wheel op de State Fair van Honolulu doet zijn best terwijl de zon wegzakt op eiland Oahu.
Kinderen dansen de hula tijdens de kermis.
De ballonbeestjes buigende clown veegt het parelende zweet van zijn witte voorhoofd.
Quasi-antieke carrousel draait onder de verzengende zon taai zijn rondjes .
Gecarameliseerde appels in de popcorn-candyapples-verkoop.
Omdat bloemen Hawaiiaans exportproduct nummer 1 zijn, bepalen zij voor een groot deel de kermissfeer.
Variant op de bussensport; de Smashing Pumpkins.
Honolulu State Fair by night...
Foto's Calgary :
Doorkijkje over de Stampede, met naast de mobiele Drop of Fear de permanente skytower van Calgary.
Kleurrijke ansichtkaarten van de Stampede.
De Cliffhanger, hangende Enterprise, van West Coast Amusements in Canada.
Alle kermisattracties staan in een grote ovale cirkel opgesteld en zijn vanuit een vaste kabelbaan uitstekend te bekijken.
Kamikaze en Safeway Skyride welhaast ineengestrengeld.
Rodeo- en huifkarwedstrijden, een agrarische vee- en tuinbouwshow, muziekpaviljoens...
Dubbele hoogvaart trotseert de Calgary-skyline.
Opvallend op de kermis is dat alle personeel gekleed gaat als stoere cowboy, zelfs bij de ghostcastle.
Tekst: Lauran Wijffels
Foto's: Lauran Wijffels
Lauran Wijffels
